- De bouwsector zal volgend jaar de grootste krimp sinds 2013 laten zien, zo verwachten economen van ING.
- Ook de landbouw krijgt het zwaar, maar de IT, zakelijke dienstverlening en zorgsector zullen waarschijnlijk harder groeien dan de Nederlandse economie als geheel in 2024.
- De auto-industrie en chemie maken een inhaalslag.
- Lees ook: Consumenten zijn iets minder negatief over het doen van grotere aankopen
De meeste economische sectoren zullen in 2024 een lichte groei laten zien, zo verwachten economen van ING. De IT-sector krijgt waarschijnlijk de wind in de rug door verdere digitalisering, toenemende aandacht voor cyberbeveiliging en de opmars van kunstmatige intelligentie. Ook de zakelijke dienstverlening en de zorgsector groeien nog altijd harder dan de hele economie.
Voor de bouwsector en de landbouw daarentegen ziet het er somber uit. Voor de bouwsector dreigt zelfs de grootste krimp sinds 2013, toen de woningmarkt in het slop zat.
Winstmarges van cafés en restaurants onder druk door inflatie
In de horeca was vorig jaar een explosieve groei te zien. Dat was te danken aan een sterke inhaalslag na de coronapandemie en prijsstijgingen. Dit jaar moet de sector volgens ING rekening houden met een volumegroei van ongeveer 3 procent. Dat komt deels nog door herstel van de coronapandemie, aangezien de horeca in de eerste maanden van 2022 nog met beperkingen te maken had.
De prijzen in de horeca zullen dit jaar waarschijnlijk nog met minimaal 3 procent stijgen, door hogere inkoop-, personeels- en energiekosten. Hierdoor zullen consumenten terughoudender zijn met etentjes en andere uitstapjes buiten de deur.
De volumegroei in de horeca zakt in 2024 naar verwachting terug naar 0,5 procent, zo valt in het sectorrapport te lezen. Horecauitbaters zullen genoegen moeten nemen met lagere winstmarges, omdat ze waarschijnlijk niet alle kosten volledig kunnen doorberekenen aan de klant.
Industrie laat krimp achter zich, maar grote onderlinge verschillen
In de industrie is afgelopen kwartaal een einde gekomen aan de krimp. Maar reden tot juichen is er volgens de onderzoekers van ING Research niet. Producenten hebben veel last van de economische stagnatie in Europa en de dalende koopkracht van consumenten.
Dit beeld wordt ook bevestigd door de laatste cijfers van de Nederlandse Vereniging van Inkoopmanagers (Nevi): de productie staat onder druk door een afname van het aantal orders, maar de daling van nieuwe orders neemt wel af.
Vooral producenten van machines hebben het zwaar. Door de economische onzekerheid en hogere rente staan investeringen in machines onder druk. In reparatie en installatie van machines is nog wel een sterke groei te zien. Ook fabrikanten van basismetalen en bouwmaterialen zitten in de hoek waar de klappen vallen. De auto-industrie en energie-intensieve segmenten als chemie en de papierindustrie maken juist een inhaalslag, waarschijnlijk door de daling van de gasprijzen.
De totale industriële productie zal over heel 2023 met zo'n 1,5 procent dalen, verwacht ING. In 2024 volgt dan een bescheiden herstel.
Voedingsmiddelenindustrie profiteert van toegenomen koopkracht
Voedingsmiddelenbedrijven hebben last van een lagere afzet aan supermarkten, omdat consumenten door de prijsstijgingen de hand op de knip houden en kiezen voor goedkopere producten. De afzet aan horecabedrijven zit nog wel in de lift, door de inhaalvraag na de coronapandemie.
Volgend jaar weet de sector waarschijnlijk weer voorzichtig de weg omhoog te vinden omdat consumenten meer te besteden hebben door loonstijgingen, een dalende inflatie en koopkrachtmaatregelen door de overheid. Ook lijkt het tempo van prijsstijgingen wat af te nemen, wat gunstig is voor de sector.
Luchtvaart en OV herstellen zich, scheepvaartsector zakt weg
De sector transport en logistiek laat een gemengd beeld zien. OV-bedrijven en luchtvaartmaatschappijen profiteren dit jaar van de terugkeer van reizigers. Maar in de logistiek en het wegtransport vindt na de coronahausse juist een correctie plaats, omdat bedrijven hun voorraden afbouwen en consumenten minder producten kopen. Ook de internationale handel hapert, en daar heeft vooral de scheepvaart last van. Met name de dalende vraag uit Duitsland doet pijn.
Lees ook: Stijging prijzen ook voelbaar bij webwinkels: Nederlanders kopen minder online
Maar volgens ING zal de markt in aanloop naar 2024 weer licht aantrekken.
Bouw hangt grootste krimp sinds 2013 boven het hoofd
Voor de bouwsector ziet het er een stuk minder zonnig uit. De nieuwbouw van woningen staat onder druk door de gestegen rente, hogere materiaalprijzen, de (tijdelijke) dip in de huizenprijzen en een structureel tekort aan bouwgrond. Het aantal bouwvergunningen voor nieuwbouw is in juli met maar liefst 44 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.
Dit jaar zal er waarschijnlijk nog een lichte groei zijn, maar volgend jaar komt de klap. Volgens ING zou dit weleens de grootste krimp in de bouw kunnen worden sinds 2013.
In het begin van de bouwketen, zoals bij projectontwikkelaars en producenten van beton en bakstenen, is al een flinke daling van de vraag zichtbaar. Schilders, stukadoors en timmerbedrijven draaien echter nog op volle toeren, maar ING waarschuwt ervoor dat de krimp de komende kwartalen in meerdere deelsegmenten van de bouw zal toeslaan.
Dienstverlening zit in de lift, vooral in de IT-sector
Aan de andere kant van het spectrum vinden we de dienstverlening, waaronder de zakelijke dienstverlening, de IT en de gezondheidszorg. Deze sectoren groeien nog altijd harder dan de hele Nederlandse economie.
De grootste groei is te zien bij IT-dienstverleners. Deze sector kampt nog steeds met een nijpend tekort aan personeel. Dit leidde dit jaar tot forse loonstijgingen, maar deze konden wel grotendeels aan klanten worden doorberekend. Hierdoor stegen de omzetten de afgelopen kwartalen fors. ING ziet in deze sector vooral kansen door de toenemende aandacht voor cyberveiligheid en (generatieve) kunst matige intelligentie.